Friese folkzanger slaat aan in VS

"Reizen heeft twee kanten: het is een heftige ervaring die een hoop dingen relativeert." De Friese folkzanger Ernst Langhout heeft sinds de jaren tachtig in een groot aantal landen opgetreden: Duitsland, Oost-Europa; de Baltische Staten, Polen en meermaals Rusland en onlangs nog in de Verenigde Staten, in Austin, Texas.

Ernst Langhout (36) speelde begin jaren zeventig folk en folkrock-muziek. Dat deed hij in groepen als `Haggis' en `Manacle Trust'. Na een aantal tournees in Ierland en Schotland, waar zijn liefde voor de folk ontstond, richtte hij in 1978 de expirimentele new wave groep `Nighttime Visitor' op (met Bertus de Blauw, Brian van Montfoort en Tjeert Folmer), later gewoon `The Visitor' genaamd. Ernst: "De folk-scène was in die tijd geitenwollensokken-achtig. Te gek om dat te spelen, maar ik had de neiging om er meer mee te doen. Eind jaren zeventig kon en gebeurde er meer. Nieuwe terreinen werden ontdekt. De muziek die toen gemaakt werd zou tegenwoordig underground genoemd worden." `The Visitor' maakte drie platen en een dubbele live-lp. "De band was een trendsetter voor de new wave muziek in Nederland en maakte deel uit van de Friese bries, begin jaren tachtig," vertelt Ernst. Eind 1987 maakte hij, met `The Visitor', zijn eerste reis naar Rusland, toen nog de Sovjet-Unie. Hij trad op in Leningrad (St. Petersburg). In datzelfde jaar hield `The Visitor' op te bestaan en ging Ernst Langhout solo verder. Zowel met `The Visitor' als ook solo heeft Langhout door heel Nederland opgetreden. Niet alleen in het clubcircuit en kroegen, maar ook in alle grote zalen als voorprogramma. In 1989 trad Langhout weer in het buitenland op, onder andere in Polen, waar hij de studio in dook met de etnisch/electrische band `Hello'. Dat resulteerde in de cassette `Karuna'. Ernst: "Het nummer `The soul remembers' stond zelfs nog op één in 1989 in de Poolse Independent Charts." Een jaar later deed hij mee aan de Wolga-tour. Een ecologische tour van tien concerten langs de Wolga, georganiseerd door Milieubeweging Gorki, onder de naam `Rock for clear water'. "Een soort bewustwordingstour voor de jongeren daar", legt Ernst uit. De Avro en ook de Russische televisie zonden een documentaire over de tour uit.

In 1991 beleefde Langhout in Rusland wat hij zelf noemt `de meest heavy ervaring van m'n hele leven'. Samen met Russische en Europese milieuactivisten bezocht hij Tsjernobyl, vijf jaar na de kernramp. "Ik heb de mensen daar gesproken, ben in ziekenhuizen geweest, heb de mutaties gezien. Ik trad op in een kinderziekenhuis, waar velen bloedziektes hadden. Men vertelde mij dat het grootste gedeelte van mijn publiek daar over tien jaar dood is. `Nuclear aids' noemden zij dat toen al." In 1992 maakte Langhout zijn laatste reis naar het voormalige Oostblok, naar Polen. Zestien maart van dit jaar vertrok Langhout naar Austin, de Verenigde Staten. In '91 was hij daar al eerder. "Ik wilde wel eens wat anders dan Rusland," vertelt Ernst. "Elk jaar is in Austin het South West Musical Conference. Daar vind je alles wat met muziek te maken heeft." Het festival is voornamelijk voor Amerikaanse bands, maar de organisatoren wilden ook Russische bands op laten treden. De manager van Langhout, Arina van Dijk, werd benaderd, omdat zij contacten heeft in Rusland. Het lukte niet om een band uit Rusland te krijgen, "maar ze vonden mijn muziek ook okay."

Langhout trad met zijn band `The Branch' (`Skunk' Walon, Chris Kalsbeek, Peter Zijlstra en technicus/roadie Jan Swittes) in tien dagen negen keer op in Austin. In, voor hem, een aantal speciale clubs. "Treadgills. Dat is een oud pompstation met restaurant. Dat restaurant is er nog steeds en je kunt er eten en drinken, terwijl er non-stop live-muziek wordt gespeeld. Dit bleek de oude `hangout' van Janis Joplin te zijn. Er hingen gouden platen van haar aan de muur. Een soort muziekmuseum. Dat was wel een symbolische plek om op te treden." Ook aan Jovita's, de laatste tent waar hij optrad, heeft Langhout goede herinneringen. "Jovita's wordt gerund door Mexicaanse Indianen. Dat is een totaal andere omgeving dan het Convention Centre, waar je optreedt voor mensen uit de `musicbusiness'. Ik zong een lied van Bob Dylan over George Jackson, die begin jaren zestig in een gevangenis werd vermoord door cipiers, omdat hij een te grote bek had. De tekst spreekt me aan: er is niet alleen `good and bad', daar zit ook nog wat tussenin. De eigenaar van Jovita's vond het goed dat ik dat zong, over sociaal onrecht, wat wij mensen elkaar flikken. Hij vertelde dat Jackson zijn geestelijk vader was. Hij had zelf ook vijftien jaar in de gevangenis gezeten, `for smoking grass, posession of marihuana.' Een blanke had nooit zo lang hoeven zitten, maar omdat hij een Hispanic is...

Langhout werd vaker geconfronteerd met de schaduwzijde van de VS. "De mensen bij wie wij logeerden hadden werk, maar vooral in de sociale sector. Een meisje vertelde: `the more socially usefull the job, the less you get paid'. Via haar ontmoetten we mensen die volledig aan de grond zaten, maar die tien jaar geleden nog een baan hadden en het toen goed hadden. Dat zijn de nieuwe armen: academici zonder baan. Dat nemen zij Reagan en Bush heel erg kwalijk. Daarom is Clinton nu ook gekozen. Ze hopen dat hij de Verenigde Staten zal `resocialiseren'." Maar het is niet allemaal hel en verdoemenis in de VS. Ernst: "Austin is een vrolijke stad, met in verhouding weinig criminaliteit. Op een bewonersaantal van 500.000 is er hier één keer per maand een moord, terwijl in Washington, waar 700.000 mensen wonen, er één keer per dag iemand vermoord wordt. Qua muziek hangt in Austin ook een beetje een hippy-sfeer," vertelt Ernst. "Het uitgaansleven is heel actief. In alle clubs wordt live-muziek gespeeld, de straten zijn meestal vol met mensen. En iedereen gaat 's avonds uit. Ook de keurige mensen van de bank. Op zakelijk gebied is er wel sprake van klasseverschil, maar niet in de kroeg. Niet dat Engelse." Langhout zegt dat de clubs heel uiteenlopend zijn. "En elke keer ander publiek. Ook in een blues-tent vinden ze het leuk om naar mijn wat vreemdsoortige folk te luisteren. In de VS zegt men niet: `I like blues-fuck the rest'. En ze vinden het interessant dat je uit Holland komt."

De Amerikanen reageren enthousiast op de verschijning `Ernst Langhout'. "Het publiek bij de concerten en mensen die mijn platen horen, vinden de teksten orgineel en zien de muziek wel zitten." Langhout heeft dan ook een aantal goede contacten gelegd bij het muziekcongres in Austin. "Misschien wordt het wat, misschien niet. In het meest positieve geval wordt er een distributeur gevonden voor de cd `The eye of the Cyclone'." Langhout is nu bezig met nieuw materiaal voor een volgende cd. "Ik weet nog niet hoe en bij wie die uit wordt gebracht. Bedoeling is dat de cd
eind dit jaar af is." Eind mei is Langhout weer naar Litouwen vertrokken voor een aantal optredens. Ook gaat hij les geven op een school in Vilnus. "Over Engelse liedjes, folk." Volgend jaar wil hij weer naar de VS. "Omdat onze muziek daar in goede aarde valt. Onze demo sloeg er goed aan. Ik zie het wel zitten: een langere tour en optredens in andere steden. Ik wil best cd's verkopen in de VS, hoor," lacht Ernst breeduit.

(CK)

[vorige pagina]